Prve marke Pošte Kosova su izdate 15. marta 2000. Prvo izdanje poštanskih maraka PK se sastojalo od pet (5) poštanskih maraka različitih slika i nominalnih vrednosti. Apoeni koji su određivali vrednost poštanske marke bili su u valuti DM (Nemačka marka), koja je u to vreme bila zvanična valuta na Kosovu.
Prvo izdanje maraka Pošte Kosova bilo je u redovnom poštanskom prometu do 12. novembra 2001. godine, kada je pušteno u prodaju drugo izdanje poštanskih maraka PK. U okviru ovog izdanja izdato je pet (5) poštanskih maraka različitih slika i nominalne vrednosti. Karakteristično za drugo izdanje poštanskih maraka PK bilo je da su apoeni bili u dve valute, DM i € (evro), jer je u to vreme na Kosovu zvanična valuta bila konvertovana iz nemačke marke u evro. Drugo izdanje je u redovnom poštanskom prometu relativno kratko. Povlačenjem valute nemačke marke iz novčanog opticaja, ukazuje se na neophodnost izdavanja poštanskih maraka nominalne vrednosti u €. Stoga je 15. maja 2002. godine pušteno u redovni poštanski promet treće izdanje poštanskih maraka PK. Slike pet (5) poštanskih maraka trećeg izdanja bile su iste kao i slike drugog izdanja. Razlika je bila samo u korišćenoj valuti, jer su u trećem izdanju nominalne vrednosti bile označene samo u evrima. Dodajmo i to da je ovo izdanje bilo u redovnom poštanskom prometu sve do potpunog utroška.
Najbrži razvoj Kosovske filatelije počinje 2004. godine, kada je postalo moguće izdati veći broj tema, koji je iz godine u godinu nastavio da raste.
Posebnu istorijsku vrednost u Filateliji Kosova imaju poštanske marke iz komemorativnog izdanja „7. mart – Dan učitelja“, izdatog 7. marta 2008. godine, u kojem je prvi put ispisan tekst „Republika Kosova“, „Dan nezavisnosti“, izdat 19. marta 2008. godine, koji je promovisao novu državu, sa snažnim suverenitetom i identitetom, jubilarnom i polujubilarnom notom nezavisnosti, herojima itd.
Iako je Kosovska filatelija relativno nova po delatnosti, u poređenju sa poštanskim administrativnim filatelijama u regionu, do sada je uspevala da ima bogat fond izdanja poštanskih maraka koje se bave različitim temama iz istorije, umetnosti, sporta, flore i fauna, prirodne lepote itd.
Kratka istorija poštanskih maraka u svetu
Ranije su se poštanske usluge plaćale u gotovini, obično je primalac izvršio plaćanje. Često je na koverti bila ispisana kratka beleška i primalac je, pročitavši je, odbio da primi pismo i uplatu. U takvim slučajevima poštansku uslugu su zloupotrebili neodgovorni ljudi. Da bi se izbegle takve situacije, Englez Rouland Hil je predložio da se na kovertu prilože male priznanice o izvršenoj uplati. Legenda kaže da je tokom šetnje gospodin Hil posetio luku, gde je istovarena razna roba i pošta. Njegovu radoznalost probudila je mlada devojka koja je čekala poštara. Zaposleni koji je navikao da se uvek sretne sa ovom devojkom, čim je izašao sa broda, predao joj je kovertu. Devojka je pogledala kovertu, ali je nije prihvatila. Gospodin Hil je prišao devojci i pitao je: „Ali, zašto nisi uzela pismo“, devojka je odgovorila „Nisam imala novca da to platim, ali sam kroz znakove shvatila da je moj verenik dobro“. Stoga je u Engleskoj, 6. maja 1840. godine, izdata prva poštanska marka u svetu poznata kao „Crni peni”. Naziv „Crni peni“ dobila je jer je na crnoj pozadini poštanske marke odštampan portret kraljice Viktorije, dok je njena deklarisana vrednost bila jedan (1) peni.
Prvobitno su poštanske marke štampane na velikim tabacima i sečene makazama, što je potrajalo dosta vremena, sve do otkrića mašine za perforaciju od strane britanskog konstruktora Arčera, 1847. godine.
Od datuma izdavanja prve marke počelo je plaćanje poštanskih usluga u Engleskoj. Postepeno su i druge evropske zemlje počele da koriste poštansku marku kao sredstvo plaćanja poštanskih usluga, pa je krajem 19. veka poštanska marka postala sastavni deo poštanskog prometa.
Magični svet poštanske marke
U ne tako davnoj prošlosti, dolazak pisma, koje je poštar doneo kući, bio je pravi događaj. Cela porodica je sa uzbuđenjem čekala da vidi šta piše u pismu. To je bio način komunikacije sa našim najmilijima, a pisana pisma su čuvana, vezana trakom, u fiokama kao lepe uspomene.
U pogledu izgleda, privlačnost pisma je nesumnjivo pojačala poštanska marka. Pogled na neko daleko mesto u svetu na poštanskoj marki izazivala je naše interesovanje, a često podsticala našu fantaziju, zamišljajući da smo posetioci tog istog egzotičnog mesta.
Malo ljudi se ikada u detinjstvu zapitalo zašto se poštanske marke stavljaju na kovertu pisma. Pitanje „Zašto?“ shvatili su kada su sami počeli da šalju pisma, razglednice ili pakete.
Poštanskom markom dokazujemo da smo platili poštansku uslugu, koju za nas obavljaju poštanski radnici. Dakle, poštanska marka je protivvrednost poštanske usluge koju Pošta obavlja za potrošače.
Dok naša potražnja za poštanskim uslugama može biti različita, poštanske marke imaju različite apoene/vrednosti, u zavisnosti od tražene usluge.
Obično je nominalna vrednost označena u gornjem desnom uglu poštanske marke. U zavisnosti od motiva, apoen se može pomerati pod uglom, tako što neće oštetiti motiv predstavljen u dizajnu marke. U poštanskoj marki je predstavljen logo poštanskog operatera i mora se navesti naziv zemlje iz koje je izdata.
Napisano pismo izaziva emocije i nostalgiju, rukopis pošiljaoca predstavlja prilagođenu personalizaciju zahteva različite prirode, koji su istovremeno materijali sa mogućnošću čitanja i ponovnog čitanja. Tokom putovanja pisma putuje i poštanska marka, koja kroz svoju sliku predstavlja zemlju porekla. Stoga je prirodno da mnogi kolekcionari poštansku marku nazivaju ambasadorom zemlje izdavanja, jer se kroz nju predstavljaju prirodne lepote, kulturno-istorijska nasleđa, prirodna bogatstva, različita dostignuća u oblasti nauke, umetnosti i sporta.
Budući da je tako, neka vas ne čudi činjenica da poštanske marke na prvi pogled mogu izgledati male, njihova posebnost je u tome što od njih mnogo učimo, gotovo kao knjiga o zemlji koja ih je izdala.
Sada vas pozivamo da zajedno putujemo kroz godine, kroz slike poštanskih maraka Filatelije Pošte Kosova!
Shqip
English